Umów wizytę
Cukrzyca to grupa chorób metabolicznych charakteryzująca się hiperglikemią (wysokim poziomem glukozy/cukru we krwi) wynikającą z defektu wydzielania i/lub działania insuliny (hormonu produkowanego przez trzustkę obniżającego poziom glukozy we krwi). Przewlekła hiperglikemia może doprowadzić do uszkodzenia i niewydolności różnych narządów, m.in. oczu, nerek, nerwów, serca i naczyń krwionośnych.
Najczęstszymi objawami cukrzycy są: częste oddawanie moczu, wzmożone pragnienie, utrata masy ciała, suchość skóry i błon śluzowych, osłabienie i wzmożona senność, zmiany ropne na skórze oraz stany zapalne narządów moczowo-płciowych.
Cukrzycę rozpoznajemy wówczas, gdy glikemia na czczo wyniesie ≥126 mg/dl lub ≥200 mg/dl podczas wykonywania testu OGTT (doustnego testu tolerancji glukozy) lub gdy glikemia przygodna oznaczona w próbce krwi pobranej o dowolnej porze dnia (niezależnie od pory ostatnio spożytego posiłku) będzie większa bądź równa 200 mg/dl.
Istnieje kilka różnych typów cukrzycy. U małych dzieci najczęstszą postacią jest cukrzyca typu 1 (insulinozależna), w której dochodzi do destrukcji komórek β trzustki i bezwzględnego niedoboru insuliny. Jest to choroba o podłożu autoimmunologicznym, uwarunkowana genetycznie. Z kolei cukrzyca typu 2 (insulinoniezależna) dotyka głównie starsze dzieci, młodzież i osoby dorosłe. Charakteryzuje się spadkiem wrażliwości tkanek obwodowych na insulinę i względnym niedoborem tego hormonu. Wówczas insulina może być produkowana w odpowiedniej ilości, ale komórki na nią nie reagują. Czynniki, które predysponują do jej wystąpienia to m.in. nieprawidłowa dieta i jej konsekwencje, a więc nadwaga i otyłość oraz siedzący tryb życia.
Chorzy z cukrzycą typu 1 bezwzględnie wymagają leczenia insuliną. Kluczowym elementem terapii tego typu cukrzycy jest zdobycie przez pacjenta umiejętności modyfikowania dawek insuliny w zależności od zawartości węglowodanów w posiłkach, wyjściowej glikemii oraz planowanej aktywności fizycznej. Natomiast cukrzyca typu 2 (przynajmniej w początkowej fazie) nie jest leczona farmakologicznie. Wskazana jest natomiast zmiana stylu życia, stosowanie racjonalnej i zbilansowanej diety, regularna aktywność fizyczna oraz redukcja nadmiernej masy ciała. Jeśli choroba niedawno została zdiagnozowana u Ciebie, nasz dietetyk w Warszawie udzieli Ci praktycznych wskazówek, w jaki sposób uregulować gospodarkę węglowodanową.
Osoby chorujące na cukrzycę powinny przestrzegać ściśle określonych zaleceń dietetycznych. Węglowodany (czyli cukry) powinny stanowić ok. 45% całkowitej wartości energetycznej diety. Jeśli pochodzą one z produktów o niskim indeksie glikemicznym (<55) i dużym udziale błonnika pokarmowego to ich udział w ogólnej kaloryczności diety może być nawet większy i sięgać 60%. Wysoka podaż kalorii z węglowodanów powinna być przyjmowana przez osoby o bardzo dużej aktywności fizycznej. Z kolei podaż niższa (25–45%) może być czasowo zalecana chorym o niewielkiej aktywności.
Głównym źródłem węglowodanów powinny być pełnoziarniste produkty zbożowe (razowe pieczywo, brązowy ryż, ciemny makaron, płatki owsiane, gruboziarniste kasze). Ograniczyć należy z kolei cukry proste – cukier, słodycze, miód i słodkie napoje. Białko powinno stanowić 15-20% całkowitej ilości energii (ok. 1–1,5 g/kg mc./d). U chorych na cukrzycę typu 2 z nadmierną masą ciała dieta o obniżonej kaloryczności może zawierać nawet 20–30% białka. Wpływa ono powiem na uczucie sytości i hamuje apetyt. U niektórych chorych korzystne jest zastępowanie białka zwierzęcego białkiem roślinnym. Tłuszcze powinny stanowić 25-40% całkowitej wartości kalorycznej naszego dziennego jadłospisu. Nasycone kwasy tłuszczowe (występujące m.in. w tłustych mięsach, smalcu, olej palmowym i kokosowym, podrobach, wyrobach cukierniczych) powinny stanowić mniej niż 10% wartości energetycznej diety. Zwiększyć należy za to spożycie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych – olejów roślinnych, ryb, orzechów, awokado, nasion i ziaren. Często jednak teoria jest zbyt skomplikowana, aby w praktyce samodzielnie zastosować się do powyższych zaleceń, dlatego warto rozważyć specjalistyczną konsultację z naszym dietetykiem w Warszawie lub online.
Pamiętajmy, że prawidłowe odżywianie, utrzymywanie optymalnej masy ciała oraz aktywność fizyczna mają istotne znaczenie w zapobieganiu cukrzycy typu 2, poprawie ogólnego stanu zdrowia pacjentów oraz prewencji i leczeniu przewlekłych powikłań tej choroby. W celu ustabilizowania diety, najlepszym rozwiązaniem będzie wizyta u dietetyka. Nasi specjaliści oferują porady dotyczące regulowania glikemii stacjonarnie w Warszawie lub online.
