Naturalne antybiotyki, czyli jak dietą wzmocnić odporność

Zawarte w roślinach naturalne antybiotyki mogą być bardzo dobrym zamiennikiem aptecznych specyfików, które owszem zwalczają bakterie (również te pożyteczne!), ale nadużywane powodują antybiotykooporność drobnoustrojów chorobotwórczych i często bywają toksyczne dla organizmu. Substancje pochodzące z produktów spożywczych zasłużyły na miano antybiotyku przede wszystkim za sprawą swoich właściwości bakteriobójczych, ale ponadto wykazują działanie przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze i przeciwpierwotniakowe. Dodatkowo, nie niszczą drogocennej flory bakteryjnej naszego przewodu pokarmowego, a wręcz ją wzbogacają. Są więc bez wątpienia świetnym panaceum na obniżoną odporność.

Czosnek

Czosnek jest absolutnym liderem wśród naturalnych antybiotyków. Nie bez powodu zwykle wymienia się go na pierwszym miejscu. Jest jedną z najbardziej aromatycznych przypraw, a swój zapach i właściwości zawdzięcza lotnym związkom siarki, olejkom eterycznym czy flawonoidom. Kluczowym i biologicznie aktywnym składnikiem czosnku jest allicyna, wykazująca działanie antybakteryjne i przeciwgrzybicze. Udowodniono, że substancje występujące w czosnku negatywnie oddziałują na bakterię Helicobacter pylori – odpowiedzialną za chorobę wrzodową żołądka i Mycobacterium – powodującą gruźlicę. Hamują wzrost patogenów, zapobiegając wielu chorobom. Co ważne, olej czosnkowy wykazuje stymulujący wpływ na rozwój bakterii z rodziny Lactobacillus – wspomagających utrzymanie prawidłowej flory bakteryjnej jelit, więc nie działa, jak typowy antybiotyk, który niszczy wszystko, co spotka na swojej drodze. Czosnek zwiększa właściwości obronne organizmu. Wzmacnia i reguluje reakcje komórkowe układu immunologicznego. Posiada również właściwości antyoksydacyjne i jest źródłem witaminy C, witamin z grupy B, selenu, wapnia, żelaza i magnezu. Aby czosnek spełnił swoje funkcje, należy wprowadzić go do codziennej diety, najlepiej w formie surowej, jako dodatek do sosów, zup czy sałatek.

Imbir

Imbir to przyprawa o charakterystycznym ostrym smaku i lekko cytrynowym zapachu. W medycynie ludowej od wieków stosowana w leczeniu różnych dolegliwości. Naukowcy udowodnili jego prozdrowotne działanie. Wielu z nich w swoich badaniach wykazało, że imbir obniża poziom glukozy we krwi, uwrażliwia tkanki na insulinę czy poprawia profil lipidowy krwi. Oprócz tych cennych cech, posiada jeszcze jedną – bardzo ważną z punktu widzenia immunologii – właściwość, bowiem udowodniono, że hamuje on wzrost wielu bakterii, takich jak m.in. Listeria monocytogenes czy Escherichia coli. Imbir ma również działanie przeciwzapalne, ponieważ spowalnia syntezę prostaglandyn. Zawarte w przyprawie gingerol i jego pochodne zostały uznane za bardziej skuteczne w leczeniu stanów zapalnych niż aspiryna. Imbir używany systematycznie zwiększa odporność organizmu – sprawia, że rzadziej chorujemy, a jeśli już dopadnie nas przeziębienie – przyspiesza powrót do zdrowia.

Chrzan

Chrzan, niegdyś uznawany za chwast, dziś doceniany za swoje właściwości. Mimo charakterystycznego, ostrego smaku warto wprowadzić go do swojego jadłospisu z uwagi na działanie, jakie wykazuje. Można go zaliczyć do grupy naturalnych antybiotyków, ponieważ zwalcza bakterie, wirusy, grzyby i pleśnie. Za prozdrowotne właściwości chrzanu odpowiedzialne są m.in. fitoncydy i lizozym. Ponadto, jest dobrym źródłem pokarmowym prowitaminy A, witaminy C i E, witamin z grupy B, wapnia, potasu, siarki, żelaza czy manganu. Dzięki cennym składnikom chrzan jest świetnym elementem profilaktyki i leczenia chorób układu oddechowego.

Miód

Miód jest najsłodszy z naturalnych antybiotyków. Jednak to nie walory smakowe pozwalają mu przynależeć to tej grupy, a składniki, jakie zawiera. Dzięki obecności bakteriobójczego nadtlenku wodoru, miód bardzo dobrze sprawdza się w walce z drobnoustrojami chorobotwórczymi. Posiada również właściwości przeciwzapalne i wykrztuśne, dlatego z powodzeniem wykorzystuje się go w leczeniu chorób dróg oddechowych, począwszy od delikatnych przeziębień, kończąc na zapaleniu płuc. Niestety, miód traci swoje cenne właściwości w temperaturze powyżej 40°C, dlatego nie należy dodawać go do gorących napojów czy potraw.

Żurawina

Żurawina obecnie jest zaliczana do najcenniejszych roślin leczniczych występujących na terenie Polski. Dzięki zawartości swoistych związków fenolowych owoc wykazuje właściwości antybakteryjne. Wykorzystywany jest w profilaktyce i leczeniu zakażen bakteryjnych dróg moczowych, jamy ustnej i błony śluzowej żołądka. Proantocyjanidyny zawarte w żurawinie zapobiegają przyleganiu patogenów do ścian żołądka i niszczą toksyny bakteryjne odpowiedzialne za rozwój próchnicy. Świeże owoce są bogactwem witaminy C oraz innych składników bioaktywnych (błonnik, flawonoidy, katechiny, wapń, potas, magnez, cynk, jod), które wspierają odporność. Skoro mowa o właściwościach  prozdrowotnych żurawiny, koniecznie należy wspomnieć o jej roli w prewencji chorób nowotworowych. Zawarte w niej przeciwutleniacze chronią organizm przed działaniem wolnych rodników uszkadzających DNA komórek.

Ciągłe infekcje i przeziębienia świadczą o obniżonej odporności organizmu. Nie ma jednak potrzeby, aby w takich sytuacjach faszerować się aptecznymi antybiotykami. Zdecydowanie lepiej jest postawić na naturalne produkty spożywcze, zawierające składniki zwalczające drobnoustroje chorobotwórcze. Aby w pełni wykorzystać ich potencjał, należy na stałe wprowadzić je do codziennego jadłospisu. Wysokie spożycie naturalnych antybiotyków wzmacnia funkcje układu immunologicznego, wspomaga profilaktykę i leczenie wielu chorób.

Jeśli chcesz zdobyć więcej informacji zapraszamy konsultacje do naszych specjalistów. Dodatkowo nasi dietetycy mogą ułożyć dla Ciebie zbilansowany jadłospis, który uwzględni Twoje preferencje i cele żywieniowe!

Zapraszamy do współpracy.

Źródła:

1. Grys, Z. Łowicki, A. Parus. Właściwości lecznicze imbiru. Postępy fitoterapii 2010.
2. Kulczyński, A. Gramza-Michałowska. Znaczenie żywieniowe imbiru. Bromat. Chem. Toksykol. 2016.
3. Kwiecień, A. Winiarska-Mieczan. Czosnek jako zioło kształtujące właściwości prozdrowotne. Probl Hig Epidemiol 2011.
4. http://www.wodr.poznan.pl/powiaty/powiaty-k-p/zespol-doradczy-w-pleszewskim/item/5697-chrzan-wlasciwosci-zdrowotne
5. Basista. Biological and pro-health activity of honey and its use as health food. GF 2013.
6. Baranowska, A. Bartoszek. Antyoksydacyjne i przeciwdrobnoustrojowe właściwości bioaktywnych fitozwiązków żurawiny. Postepy Hig Med Dosw 2016.